Op deze website wordt u het overzicht - meer dan - ‘100 jaar Orthopedagogiek’ gepresenteerd.

Deze website is eigendom van het Hermen J, Jacobsfonds
Het Hermen J. Jacobsfonds ondersteunt onder andere projecten op het terrein van het speciaal onderwijs. Hermen J. Jacobs was 30 jaar eindredacteur van het toonaangevende tijdschrift voor het buitengewoon onderwijs en publiceerde tientallen artikelen. Deze en vele andere artikelen kunnen via deze site geraadpleegd worden. Indien u toegang wilt hebben tot de artikelen, kunt u een verzoek sturen aan het secretariaat van het Hermen J. Jacobsfonds via secretariaathjjacobsfonds@gmail.com.

U treft hiernaast als eerste het onderdeel
'<< 1909' aan. U komt via deze 'knop' bij
de gebeurtenissen voorafgaand aan 1909, het oprichtingsjaar van - de voorlopers van - het Tijdschrift voor Orthopedagogiek.
Daar kunt u via de 'knop' '>>1909' naar de huidige pagina terugkeren.
Hiernaast wordt het overzicht van 1909 tot en met het huidige jaar weergegeven.

Binnen dit jaaroverzicht wordt een 5-tal categorieën weergegeven, te weten:
 

  •  
    Wetten en regelingen
  •  
    Gebeurtenissen
  •  
    Ontwikkelingen in het veld
  •  
    Artikelen
  •  
    Ontstaansgeschiedenis

    Zie voor verdere informatie:
    Colofon - Disclaimer - Over (rechts - onder)

100 Jaar - 1898

  • VERSLAG VAN DEN STAAT DER HOOGE, MIDDELBARE EN LAGERE SCHOLEN IN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN OVER 1898 - 1899.
    LINK
     
  • Henry Timken: rollager.
  • Nikola Tesla: afstandsbediening.
     
  • De gebroeders Spijker bouwen, ter gelegenheid van de inhuldiging van koningin Wilhelmina, de Gouden Koets.
  • De 'Nationale Tentoonstelling van Vrouwenarbeid' - Den Haag -, georganiseerd door Cécile Goedkoop-de Jong van Beek en Donk.

    De zusters Elisabeth (links) en Cécile (rechts) de Jong van Beek en Donk.

    De arts dr. Catharina van Tussenbroek houdt de toespraak 'Over het tekort aan levensenergie bij jonge vrouwen en meisjes'.


    De 'Regelingscommissie' met als 3e van links - met voorzitterhamer - Cécile de Jong van Beek en Donk
  • Particulieren richten voor de tuberculosepatiënten sanatoria op.
  • Heymans sticht het eerste Nederlandse psychologische laboratorium in Groningen.
H.J. Pos
1898-1955
Hij volgde een Gymnasiumopleiding die hij in 1915 afrondde waarna hij Klassieke talen ging studeren aan de VU. Promoveerde in 1920 in Heidelberg. In 1921 is hij leraar in  Haarlem waarna hij weer naar Duitsland vertrekt. Hij promoveert in 1923 aan de VU bij Woltjer - ‘deze speldenzoeker in den bloemhof der wetenschap’ -. Studeert in Frankrijk. Wordt in 1924 hoogleraar aan de VU waar hij enkele jaren met Waterink samenwerkte. Van 1932-1940 is hij hoogleraar wijsbegeerte aan de UvA. 1932 Wordt genoemd als het beginjaar van de psychologie als zelfstandige discipline aan de Universiteit van Amsterdam. In dat jaar werd de leerstoel van De Boer gesplitst in een leerstoel Wijsbegeerte en een leerstoel Psychologie. Voor de vervulling van het professoraat Wijsbegeerte werd dr. H.J. Pos aangetrokken.
Vader: Huisschilder, later makelaar.
BRON: Peter Derkx, H.J. Pos, 1898-1955, objectief en partijdig: biografie van een filosoof en humanist.
Pieter Gerard (Piet) Schreuder
1898-1963
Wordt inwonend onderwijzer op Klein Warnsborn. Na het vroege overlijden van Rosina Nederbragt (in april 1926) aan een longziekte wordt Piet Schreuder behalve schoolhoofd ook directeur van Zonneschijn, wat hij tot 1961 zal blijven. Hij trouwt, woont met zijn vrouw Aleida (Leid) en de verzorgenden samen met de interne kinderen als een ‘schoolgezin’ in Zonneschijn. Uitbreiding laat niet lang op zich wachten: in 1928 worden een tweede huis, Zonnehoeve, en een zelfstandig gebouw voor de school gebouwd (Frederikschool). Op Zonnehoeve verblijven de oudere kinderen, op Zonneschijn de jongere.
Vader: P.G. Schreuder was de oudste zoon van Johan Theodoor Ricardus Schreuder (1870-1952), de grondlegger van Instituut Schreuder in Amsterdam.
BRON: ‘Schreuder’ – Historische bijlage bij de verhalenbundel ‘Geschikt tussen de anderen’ uitgegeven ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de Schreuderhuizen.



Frederikschool


Zonnehoeve

Frits Grewel
1898-1973
Wordt in 1955 benoemd tot lector kinderpsychiatrie bij de UvA en in 1965 tot hoogleraar in de orthopedagogiek aan de UvA. Hij was toen al 66 jaar. Zijn oratie 'Orthopedagogiek in Ontwikkeling'. Oefende deze functie gedurende 5 jaar uit.
Vader: Diamantslijper/ -verkoper.
BRON: F. Verheij, Ph.D.A. Treffers, Klassiekers van de kinder- en jeugdpsychiatrie: verschuivende denkbeelden.
BRON

Portret van Professor Dr. F. Grewel, kinderpsychiater-neuroloog en hoogleraar orthopedagogiek.
Vader van Charles en Annemarie Grewel. De schilder Carel Willink, die dit portret tekende, was een vriend van de familie. Techniek: potlood. Afmetingen: 375 x 273 mm.

Jan-Wilm Delicat - Van ijzeren vuist naar zachte hand?
LINK

 

  • Op de school van Van Koetsveld zitten ongeveer 90 leerlingen, het hoogste aantal dat de school zou bezoeken. Naast de hoofdonderwijzer werken er 5 mannelijke en 5 vrouwelijke leerkrachten en 3 mannen die ambachtswerk en gymnastiek verzorgden.
  • Rapport van Levy e.a. over ‘Het vraagstuk der verzorging van verwaarloosde kinderen’.
    'Ieder kent zulke kinderen, de schrik van de buurt, voor wie niets veilig is, en wie alles een welkome buit is; vader en moeder half dronken, onverschillig omtrent het wezen dat zij hebben voortgebracht, azen op de buit, en sturen het kind den volgenden dag weer uit voor hetzelfde doel'.
    Levy, J.A., Hugenholtz jr, P.H., Rethaan Macare, A.J. en Nolen, Th. (1898). Het vraagstuk van de verzorging der Verwaarloosde Kinderen. Amsterdam: Maatschappij tot Nut van ‘t Algemeen, p. 7.

    Belangrijke conclusies uit het rapport waren, dat de vanouds bestaande weeshuizen zelden verwaarloosde kinderen opnamen, weeskinderen kwamen uit burgerlijke gezinnen; dat het niet alleen om verwaarloosde, maar ook om criminele kinderen ging; dat de Staat zich niet bemoeide met verwaarloosde kinderen; dat de Staat sinds 1868 Rijks-Opvoedings-Gestichten kende voor criminele jongens en meisjes; dat in grote steden van gemeentelijke of kerkelijke zijde voorzieningen waren voor dakloze kinderen; dat enkele landelijke verenigingen verwaarloosde kinderen opnamen; dat in grote steden ‘Dagscholen voor Havelooze Kinderen’ waren te vinden. Al met al waren er lokale en persoonlijke initiatieven om de helpende hand te reiken aan verwaarloosde kinderen, maar naar een nationale onderneming werd uitgezien. ’t Nut’ stelde wetgeving voor over opvoeding van criminele kinderen, over beperking van de vaderlijke macht bij verwaarlozing van opvoeding, van gezinsplaatsing van verwaarloosde kinderen en anders plaatsing in ‘verbeterscholen’ en opvoedingsgestichten. Dit alles financieel ondersteund door de Staat, die de opvoeding moest inspecteren.
  • Oprichting 'Nederlandse Orthopedische Vereniging'.
  • Uitgaande van de 'Nederlandse Christen-Studenten Vereniging'- NCSV - worden de eerste zomerkampen op de Veluwe georganiseerd.
  • Oprichting van het 'Vaktijdschrift voor Onderwijzers', opgericht door de onderwijzers L.C.T. Bigot, J.C. Holtzappel en A.J. Schreuder. Later kwamen ook C.F.A. Zernike, B.J. Douwes en J. Klootsema in de redactie.
  • Drieregelige versie van het leesplankje uit 1898